Onderzoek
Onderzoek in harmonie met de natuur.
Dr. Hauschka onderzoekt, experimenteert en werkt aan nieuwe producten, ontwikkelt zich verder – samen met jonge wetenschappers van geselecteerde universiteiten. Hoe ziet deze wederzijdse inspiratie eruit? Drie onderzoekers, één gesprek over teamwork, duizendblad en de fascinatie voor het onbekende.
Waar werkt u momenteel aan, meneer Bunse?
Marek Bunse: we onderzoeken de bestanddelen van geneeskrachtige planten. Hier zitten vaak stoffen tussen die we kunnen gebruiken, zoals thee. Of we komen erachter dat ze bijvoorbeeld hydraterende eigenschappen bezitten. Dan kunnen we ze misschien in een cosmeticaproduct gebruiken.
Is de kennis van planten niet al eeuwenlang bekend?
Bunse: we streven ernaar om oude kennis met de huidige methoden wetenschappelijk te onderbouwen en aan te vullen. We onderzoeken hoe een bepaalde werking tot stand komt en welke stoffen uit de plant daarvoor nodig zijn. Verder moeten de traditionele inzichten en recepturen aan de veiligheidsnormen van nu voldoen. Een cosmeticabedrijf kan volgens oude kloosterrecepturen produceren, maar moet aantonen dat het een werkzaam product verkoopt. Dat kan alleen met modern onderzoek en nieuwe apparaten.
Peter Lorenz: bij elk onderzoek vergaren we kennis die ons verder brengt. Laten we bijvoorbeeld eens naar wondklaver kijken. Wondklaver is al vele jaren een bestanddeel van onze cosmetica. We konden stoffen vinden die een schuimende werking en waarschijnlijk ook een ontstekingsremmende werking hebben. Dat kan voor de cosmetica interessant zijn.
Lysanne Apel: een ander voorbeeld: mijn proefschrift is gebaseerd op het onderzoeken van een duizendbladsoort die alleen in de Alpen voorkomt. Er is nog vrijwel geen onderzoek gedaan naar de bestanddelen en werking ervan. We konden aantonen dat deze duizendbladsoort met zijn bestanddelen een hoge antibacteriële werking heeft tegen antibioticaresistente bacteriën en tegen bacteriën die de huidziekte acne kunnen veroorzaken. Er is al sinds de klassieke oudheid bekend dat duizendblad een heilzame werking heeft en deze plant wordt ook al in geneesmiddelen van WALA, het moederbedrijf van Dr. Hauschka, gebruikt. De duizendbladsoort uit de Alpen kan hier een alternatief voor zijn en kan in toekomstige producten worden gebruikt. Lorenz: als nieuwe stoffen worden gevonden, wordt het voor ons als natuurwetenschappers pas echt spannend. We raken dan steeds weer gefascineerd. We leren elke dag nieuwe dingen over planten, de natuur en hun chemie.
Hoe ziet de samenwerking van WALA met de universiteiten eruit?
Lorenz: twee van onze collega's zijn als leraar verbonden aan de universiteit van Hohenheim. Bovendien onderhouden we nauw contact met andere universiteiten, bijvoorbeeld in Heidelberg en Regensburg, discussiëren over wetenschappelijke resultaten en kijken samen kritisch naar zaken. We hebben chemici, biologen en voedingsdeskundigen die bij ons in het laboratorium aan hun proefschrift werken, zoals Lysanne en Marek. Of externe wetenschappers, die vragen of we voor hun werk een extract op zijn bestanddelen kunnen onderzoeken. We zijn ervan overtuigd dat deze uitwisseling van kennis onze producten ten goede komt. En omgekeerd gebruiken we grote apparaten van de universiteit van Hohenheim, laten daar monsters meten of kunnen een stof of plantenextract in verder onderzoek meenemen.
Bunse: het hele concept is gebaseerd op geven en nemen. Daarom zijn onze publicaties met resultaten ook vrij toegankelijk op internet. Zodat anderen hierop kunnen voortborduren. Apel: en we werken hier natuurlijk ook samen met andere afdelingen van WALA. Het zijn juist de ervaringen van de tuiniers op het gebied van het telen van verschillende plantensoorten die voor ons als wetenschappers heel waardevol zijn.
Hoe brengt u onderzoek en duurzaamheid samen? Gaat dat eigenlijk wel?
Bunse: we werken samen met de natuur en halen uit de natuur, we kweken planten in onze eigen biologisch-dynamische tuin, gebruiken geen chemische bestrijdingsmiddelen en bewerken zo dat de natuur zoveel mogelijk zijn eigen gang kan gaan. Zo hebben we insecten als bestuivers. Daardoor ontstaat zaad dat onze tuiniers weer kan uitzaaien. Een gesloten kringloop. Binnen het bedrijf en in het laboratorium wordt dit bewustzijn voortgezet. Ook houden we ons ermee bezig hoe we de materiaalkringloop in het bedrijf milieuvriendelijker kunnen maken.
En wat merkt een klant van al deze inspanningen?
Bunse: heel simpel! Ze ontvangen een eersteklas product. Niet alleen wat bestanddelen, maar ook wat duurzame teeltmethoden en zorgvuldig produceren betreft. In elk product zit heel veel kennis. Elk product wordt volgens de meest recente wetenschappelijke inzichten gemaakt. En we zijn er trots op dat we daar een steentje aan hebben bijgedragen.
Lysanne Apel is bij WALA werkzaam als bioloog en is promovenda aan de universiteit van Hohenheim. In het laboratorium heeft ze voor haar proefschrift onderzoek gedaan naar de fytochemische eigenschappen van de Primula veris, de sleutelbloem. Op dit moment doet ze onderzoek naar de bestanddelen van een duizendbladsoort uit de Alpen.
Peter Lorenz is gepromoveerd in de organische chemie en is basis- en plantonderzoeker. Hij is vanaf het begin van de oprichting van de onderzoeksafdeling voor plantaardige bestanddelen in 2006 werkzaam bij WALA en onderzocht onder andere de bestanddelen van wondklaver en bosbingelkruid.
Marek Bunse is bij WALA werkzaam als bioloog en is promovendus aan de universiteit van Hohenheim. Hij kwam voor een studie- excursie voor het eerst in de laboratoria van WALA. Momenteel doet hij daar onderzoek naar nagelkruid.