Arnica
Synoniemen: valkruid, gemzenbloem, wolfsbloem, wolverlei
Wetenschappelijke naam: Arnica montana L.
Familie: Asteraceae (Composieten)
Land van herkomst
The plant is indigenous to the mHet berglandschap van Midden-Europa, tot Zuid-Noorwegen en Litouwen, en naar het oosten tot in Zuid-Rusland.
Bestanddelen
Etherische olie, flavonoïden, choline, procyaniden, bitterstoffen, sesquiterpeenlactonen
Omschrijving
Arnica montana werd dit jaar gekozen tot plant van het jaar. Wie de plant in de natuur wil aantreffen zal daar voor moeten klimmen: hij groeit op de niet of nauwelijks bemeste bergweiden en heidevelden van de bergwereld. Van juni tot in augustus steekt hij daar zijn heldergele bloesems in de lucht. Zoals bij allecomposieten bestaat de bloesem uit vele kleine afzonderlijke bloempjes: de kleinste buisbloemen staan in het midden, omgeven door grotere met een lang, naar buiten uitstekend blad dat de straal van de bloem genoemd wordt. Een karakteristiek van Arnica is dat deze straalbloemen aan de buitenkant drie tandjes hebben. De tot 50 cm lange, stevige stelen van bloemen ontspringen uit een bladrozet. De hele plant is meerjarig en kan goed tegen de strenge winter in de bergen; alle kracht wordt dan tijdelijk teruggetrokken in de wortelstok.
Wetenswaardigheden
Over de oorsprong van de naam arnica bestaat geen eenstemmigheid. Sommigen menen dat de naam is afgeleid van het Griekse arnakis = lamsvel, hetgeen slaat op de zacht behaarde omhulling van de bloesem. Volgens anderen is het de verkorte uitvoering van het woord ptarmike, van het Griekse ptarmos = niezen. Gezegd wordt dat Dioscurides de niesprikkelveroorzakende composieten zo heeft genoemd. Als derde variant wordt het Arabische woord arnich als oorsprong van de naam vermoed. Arnica heeft het wilde wezen van de wolf in zich en wordt daarom ook wel wolfsbloem genoemd. De in de bloemen gevangen zon van de bergen doet ze stralen; ze lijken wel op de gele ogen van een wolf. Laat in de zomer, als de wind ritselend door de aren klonk, sloop de korenwolf door het graan. Als mythologische figuur symboliseerde hij in heidense tijden de kracht van het veld, de geest van het koren, en schonk de voor het rijpen nodige energie. Als hij het veld verliet verdorde het graan. Om te zorgen dat de korenwolf niet wegging staken de boeren rond hun akkers arnica in de grond.Met de wolfsplant arnica kon worden verhinderd dat de korenwolf het veld zou verlaten. Als het laatste graan was gemaaid ontsnapte hij en verstopte zich in de laatste schoof. Die laatste schoof werd vaak versierd en daarna onder groot gezang het dorp ingedragen. Later staken de boeren met St. Jan arnica in de grond rond de velden om het graan te beschermen tegen de 'Bilwisschnitter' - de korenduivel. Arnica was gewijd aan Freya en was een van de belangrijkste Johanneskruiden.
Naast het St. Janskruid en de varens mocht het in geen zonnewenderitueel ontbreken. Ook bij het bezweren van het weer speelde arnica een rol, en wel als rookkruid bij onweer. Steek arnica aan, steek arnica aan, opdat het weder weg mag gaan!
De plant op een andere manier bekeken
Als kleine zonnen doen de gele ogen van de arnica, met de erin gevangen vormgevende kracht van de zon, de bergweiden oplichten. Het lijkt wel alsof al die ogen in de zomer plotseling openspringen: de met bloesems getooide stelen groeien, zonder overgang, vanuit de compacte, vlak op de grond liggende, bloemachtige bladrozet. Arnica legt zich helemaal toe op de bloei en doet niet veel aan weelderige bladeren. De polariteit tussen wortel en bloesem is zo sterk dat het verbindende ritmische element vrijwel lijkt te ontbreken. Het is vooral daarom dat in de mens het ritmische systeem gestimuleerd wordt, dat overal in het organisme evenwicht brengt. Een uitwendig letsel heeft veel van doen met een gebrek aan evenwicht in het menselijk organisme, en dan is het niet moeilijk te begrijpen dat arnica met zijn evenwicht brengende kracht het genezingsproces stimuleert. Het vormende principe helpt bij het herstel van het beschadigde, uit vorm geraakte weefsel. Dit komt tot uitdrukking in de naar de zon gerichte en bijzondere rangschikking van de tot één bloesem verenigde vele kleine bloemen.
De planten in onze producten
Arnica komt voor in:
