Salie
Synoniemen: tuinsalie, palingkruid, savia, selve, Franse thee, heilig kruid
Wetenschappelijke naam: Salvia officinalis L.
Familie: Lamiaceae (Lipbloemigen)
Land van herkomst
Gebied rond de Middellandse Zee
Bestanddelen
Etherische olie, looistoffen, bitterstoffen, flavonoïden
Omschrijving
Met zijn smal toelopende bladeren, die met een grijs-groen viltachtig laagje bedekt zijn, is hij bepaald elegant te noemen. Deze zachte bedekking is de eerste aanwijzing dat het hier waarschijnlijk salie betreft. Als daarna nog even een blaadje gewreven wordt, is de zich verspreidende saliegeur het duidelijke bewijs. Salie wordt tot de halfstruiken gerekend, want de 20 tot 60 cm hoog wordende plant is onderin houtachtig, terwijl de stelen hogerop nog zacht en viltachtig behaard zijn. Van juni tot juli is de zijdezachte struik getooid met licht- tot blauwviolette bloemen, samenkomend in losjes gerangschikte aren en met de beide lippen uitgestoken, het kenmerk van de lipbloe-migen. Het is de moeite waard deze kleine wondertjes van bloemen van wat dichterbij te bekijken - de lippen lijken wel kleine mondjes waar de meeldraden als kleine tongetjes uitsteken.
Wetenswaardigheden
Al in de vroege middeleeuwen begon salie zijn zegetocht door Midden-Europa. Zijn reputatie, eeuwig leven te schenken, heeft hij te danken aan de maagd Maria. Volgens een legende zou zij zich, op de vlucht naar Egypte, met het kind Jezus onder een saliestruik verstopt hebben voor Herodes. Vele spreuken, zoals Wie de salie kweekt, die de Dood welhaast vergeet! (Karl Friedrich Wilhelm Wander) getuigen van de genezende eigenschappen van de plant. Salie behoort tot de krachtige augustuskruiden die in de kerken op Mariahemelvaart gewijd werden aan de stervende Moeder Gods. Bij deze belangrijke heilzame planten ging het om kruiden die moesten beschermen tegen tovenarij, grote branden, hagel en die voor een gemakkelijke bevalling en veel kinderen zorgden. Men legde ze in het graf of in de grafkist van overledenen. Vele ervan waren rookkruiden waarmee op heilige dagen gerookt werd. Naast duizendblad, bijvoet, arnica, calendula en salie kregen bekende kruiden als lavas (maggiplant) en dille een plek in de geneeskunde.
De plant op een andere manier bekeken
Hoewel salie oorspronkelijk afkomstig is uit het warme klimaat rond de Middellandse Zee trotseert hij toch de koude winter. Als altijd groene plant lijkt de kleine struik er in de koude jaargetijde extra fris en onvervaard uit te zien; dit is uitdrukking van een grote vitaliteit die zich verbindt met de fysieke levenskrachten van de mens. Salie heeft een duidelijke relatie met de huid als uitscheidingsorgaan en met de activiteit van de zweetklieren. Salie werkt verwarmend door de mens sterker met zijn fysieke lichaam te verbinden.
De planten in onze producten
Salie komt voor in: